مهندسی پزشکی بالینی (به انگلیسی: Clinical engineering)‏ از رشته های تخصصی شاخه مهندسی پزشکی است که مسئولیت پیاده سازی تکنولوژی پزشکی و بهینه سازی خدمات بهداشتی و درمانی دارد.نقش مهندسی پزشکی بالینی شامل آموزش و نظارت تکنسین تجهیزات پزشکی(biomedical equipment technicians BMETs)، همکاری با قانون گذاران و بازرسین بیمارستان های دولتی و دادن مشاوره‌ی فنی برای دیگر کارکنان بیمارستان مانند پزشکان، مدیران، آی تی و... .مهندس پزشکی بالینی همچنین براساس تجربه‌های بالینی خود به تولیدکنندگان وسایل پزشکی در زمینه بهبود طراحی‌های آینده شان مشاوره می‌دهد درحالی که به عنوان ناظر بر پیشرفت قسمت‌های فنی بیمارستا‌ن‌ها، الگوهای خرید آن‌هارا با توجه به بخش تولید راهنمایی می‌کند.
توجه اصلی آن‌ها بر اجرای عملی تکنولوژی باعث شده که مهندسین این رشته بیشتر به سمت دوباره طراحی و پیکربندی دوباره گرایش پیداکنند.به عنوان "انقلابی"تحقیق و توسعه یا ایده های نابی که می‌توانند خود رابرای سال‌های متمادی با پزشکی بالینی وفق دهدند؛ در حال حاضر در این برهه زمانی، بیشتر تلاش‌ها برای گسترش تاثیر مهندسی پزشکی بالینی در مسیر زیست پزشکی نوین است.مهندس پزشکی بالینی در نقش‌های مختلف خود، ازآنجایی که به هردو نقطه نظر (تولید و مصرف کننده)"در خط مقدم" نزدیک است و هم در ساخت و فرایند محصولات آموزش دیده است، به شکل یک "پل یا رابط" بین تولید کننده‌های محصولات پزشکی و مصرف کنندگان نهایی است.بخش‌های مهندسی پزشکی بالینی بیمارستان‌های بزرگ گاهی اوقات نه تنها مهندسان زیست پزشکی را استخدام می‌کنند، بلکه از مهندسین صنعتی / سیستم برای تحقیق در عملیات‌ها، عوامل انسانی، تجزیه و تحلیل هزینه، ایمنی، و غیره کمک می‌گیرند.

تاریخچه

در حالی ردپای این شاخه از مهندسی به به دهه‌ی ۱۹۴۰میلادی باز می‌گردد، اصطلاح "مهندسی پزشکی بالینی" اولین بار در سال ۱۹۶۹ به صورت صریح و روشن در مقاله ای به وسیله‌ی (Landoll and Caceres) چاپ شد. ^[۱] سزار ای.کاسرس (Cesar A. Caceres)، متخصص قلب و عروق، در واقع با به کا بردن اصطلاح "مهندسی پزشکی بالینی"به آن اعتبار بخشید بلکه به اعتبار رشته‌ی مادر یعنی"مهندسی پرشکی" نیز افزود.حدود سال ۱۹۴۸میلادی اولین گردهمایی مهندسی حرفه‌ای مدرن با تمرکز بر موضوع استفاده مهندسی در پزشکی و به منظور اتحاد علم مهندسی با پزشکی و زیست شناسی برگزار شد. ^[۲]
به طور کلی تاریخچه‌ی ترسیم و طراحی ابزار مهندسی پزشکی رامیتوان در قرن‌ها پیش جست‌وجوکرد؛ فعالیت‌های استفان هلز (Stephen Hales)در اوایل قرن هجدهم که منجر به اختراع دستگاه تهویه و کشف فشار خون شد، مثالی از استفاده تکنیک‌های مهندسی در پزشکی است.^[۳]
تاریخ معاصر این رشته و ترتیب این رشته تا حدودی نا منظم و به هم ریخته است.دراوایل دهه هفتاد قرن نوزدهم، تصور می‌شد مهندسی بالینی رشته‌ای است که نیاز به تعداد بالایی افراد حرفه‌ای دارد.تخمین نیاز ایالت متحده آمریکا به مهندس بالینی حدود۵ تا۸ هزار مهندس، به عبارتی پنج تا ده مهندس برای جمعیت ۲۵۰،۰۰۰ نفری، یا بابت هر ۲۵۰ تخت بیمارستان یک مهندس پزشکی بالینی است. ^[۴]
تاریخچه چگونگی روند مجوز وگواهینامه‌های این رشته نیز تا حدودی مبهم است.کمیسیون صادرکننده گواهینامه بین‌ لمللی برای مهندسی بالینی (آی‌سی‌سی) تحت حمایت انجمن پیشرفت ابزار دقیق پزشکی (ای‌ای‌ام‌آی)در اوایل سال ۱۹۷۰ جهت ارائه مدرک رسمی برای مهندسین بالینی شکل گرفت.برنامه صدور گواهینامه های مشابه توسط موسسات دانشگاهی با ارائه درجه فوق لیسانس در رشته مهندسی بالینی به عنوان هیئت مدیره مهندسی بالینی آمریکا (آی‌بی‌سی‌ای) تشکیل شد.در سال ۱۹۷۹آی‌بی‌سی‌ای به صورت توافقی منحل شد و دارندگان مدرک تحت این برنامه در برنامه‌ی آی‌سی‌سی پذیرفته می‌شدند.تا سال ۱۹۹۸، تنها ۳۵۰ مهندس بالینی گواهینامه دریافت کردند.^[۵] سرانجام، در سال ۱۹۹۹ پس از مشورت‌های طولانی و بررسی وتجزیه‌وتحلیل آمار نظرسنجی سال ۱۹۹۸ نشان داد که بازاری برای برنامه‌ی صدور این گواهینامه وجود ندارد بنابراین موسسه‌ی آی‌سی‌سی تعلیق شد واز جولای ۱۹۹۹ هیچ درخواست پذیرشی را قبول نکرد.^[۶]
برنامه اهدای گواهینامه مهندسی بالینی(Clinical Engineering Certification)(CCE)کنونی از سال ۲۰۰۲میلادی تحت حمایت کالج مهندسی پزشکی ایالت متحده‌آمریکا (ای‌سی‌سی‌ایی)است و ای‌سی‌سی‌ایی تحت نظر بنیاد فناوری بهداشت و درمان می‌باشد.سال ۲۰۰۴میلادی، در حقیقت اولین سالی بود که روند اهدای مدرک رسمی در جریان بود وبه ۱۱۲نفر، گواهینامه بر اساس صدور گواهینامه کنگره قبلی (آی‌سی‌سی) اعطا شد و برای سه نفر گواهینامه‌های جدید صادر شد.^[۷] در زمان انتشار گزارش سالانه ۲۰۰۷-۲۰۰۶(AHTF)(ژوئن ۳۰سال۲۰۰۷)در مجموع ۱۴۷نفر در صفوف مهندسان دارای گواهینامه مهندسی پزشکی بالینی تحت نظر بنیاد فناوری بهداشت و درمان(اچ‌تی‌اف)هستند. ^[۸]

نام جدید حرفه

در ۲۸و۲۹ آوریل سال ۲۰۱۱ گروهی سی نفره از افراد تاثیرگذار در پزشکی گردهمایی در آرلینگتون، ویرجینیا، به منظور بررسی آینده رشته‌های مهندسی پزشکی/بالینی و تعمیر و نگهداری تجهیزات پزشکی و انتخاب نام مناسب برای این حرفه تشگیل دادند.هزینه‌ی این گردهمایی بو وسیله‌ی انجمن پیشرفت ابزار دقیق پزشکی (Association for the Advancement of Medical Instrumentation) (AAMI)پرداخت شد.موسسهای‌ای‌ام‌آیدر این گردهمایی از جمله شرکت کنندگان بود ولی دخالت سلطه جویانه در روند کارها نداشت.پس از دو روز خسته‌کننده سرانجام با در نظرگرفتن همه عوامل بهترین عنوان انتخاب شد- "مدیریت تکنولوژی بهداشت و درمان"-.با توجه به این که رشته‌های باقی مانده مهندسی پزشکی بالینی و مهندسی فناوری بالینی و تعدادی رشته دیگر بودند بحثی در حیطه این که در انتها باید اسمی به عنوان پشتیبان، خدمات یا مدیریت وجود داشته باشد؛ همه‌ی افراد حاضر در جلسه از عنوان "مدیریت تکنولوژی بهداشت و درمان"پشتیبانی کردند.
انتخاب نام جدید موجب درک بهتر مردم و کارکنان بخش بهداشتی ودرمانی از این شاخه تحصیلی، همچنین این عنوان بر خلاف نام "مهندسی" که چه از نظر مدیریتی و چه از نظر آموزشی به نوعی محدود کننده بود، واژه مدیریت اجازه‌ی گسترش رشته در آینده را فراهم می‌کند.به این معنی که کالج هرگز رشته مرتبط را "مهندسی" نخواهد نامید و به این ترتیب نام "بالینی"، قابل فهم شد با وجود اصطلاحات "پشتیبانی" و "خدمات" این حرفه را از شکل حاشیه‌ای و منفعل به نقش مدیریتی و دامنه کاری را از محدوده داخل بیمارستان به فضای خارج بیمارستان تغییر داد.